सहिद पार्क / निजामती कर्मचारी पार्क

शहीद पार्कको महत्त्व धार्मिक, पर्यटकीय, सामाजिक र वातावरणीय दृष्टिले अत्यन्त महत्वपूर्ण छ। यस पार्कले गोकर्णेश्वर नगरपालिकालाई हरियालीयुक्त, शान्त र सुन्दर वातावरण प्रदान गर्दै नगरको पहिचान बढाउन सहयोग गरेको छ। धार्मिकरूपमा नजिकै रहेको गोकर्णेश्वर मन्दिरसँग जोडिएकाले यहाँ आउने श्रद्धालुहरूका लागि विश्राम र ध्यानको उपयुक्त स्थान बनाएको छ। पर्यटकीय हिसाबले, हरियाली, फुलबारी, फव्वारा र प्राकृतिक सौन्दर्यले यो पार्क आन्तरिक र बाह्य पर्यटकहरूलाई आकर्षित गर्छ। सामाजिक दृष्टिले यो पार्क स्थानीय बासिन्दा तथा आगन्तुकहरूलाई मनोरञ्जन, भेटघाट र सार्वजनिक कार्यक्रमका लागि साझा स्थान प्रदान गर्छ। साथै, वातावरणीय दृष्टिले हेर्दा, यसले हरियाली बढाउने, वायु शुद्ध गर्ने र जैविक विविधताको संरक्षणमा योगदान पुर्‍याउँछ। यसैले, शहीद पार्क गोकर्णेश्वर नगरपालिकाको बहुपक्षीय महत्त्व बोकेको एक सम्पदा हो । 

राजधानी काठमाडौंको चाबहिलबाट करिव पाँच किलोमिटर उत्तरमा विशाल उद्यान (पार्क) छ । करिव ६५० रोपनी क्षेत्रफलमा फैलिएको यो राष्ट्रिय शहीद तथा शान्तिपार्क स्मारक पार्क सम्भवतः राजधानी काठमाडौं उपत्यकामा अहिलेसम्म निर्मित आधुनिक पार्कमध्यको कान्छो हो । तर यो पार्क रहको ठाउँको ऐतिहासिकता भने सम्भवतः सबैभन्दा पुरानो हो । स्कन्दपुराणमा उल्लेख भएअनुसार गाकर्णेश्वर मन्दिरमा भगवान् ब्रह्माजीले पुजारीका रूपमा आफ्ना नाति पुलस्त्यलाई तैनाथ गरका थिए । उनै पुलस्त्य ऋषिका नाति रावणले शक्ति तथा सामथ्र्य आर्जनका लागि मन्दिरको पश्चिमतिरको मैदानमा ठूलो यज्ञ लगाए । यज्ञको खरानी जम्मा भएर सानो पहाडै बन्यो । जसलाई यज्ञडोल भनिन थालियो । यज्ञडोलको अपभ्र्रंश भएर जगडोल भन्न थालिएको नगरपालिकाका प्रमुख सल्लाहकार दिपक रिसाल भन्नुहुन्छ । पार्कका भौतिक संरचना निर्माणका क्रममा जग खन्दा एक फिट लम्बाइ, एक फिट चौडाइ र एक फिट उचाइको इँटा फेला परेका कारण पनि जगडोलको ऐतिहासिकता त्रेतायुगसँग जाडिएको अनुमानलाई पुष्टि गरको छ । रावणसँग जोडिएका कारणले हो या अज्ञानताका कारणले हो, जगडोलको महत्व मानिसहरूले बिर्सँदै गएका छन् । कालान्तरमा जंगल मात्रै भयो । तर आसपासमा घना बस्ती बढ्न थालपछि जंगल मासिएर खुरीखण्ड डाँडो मात्रै बाँकी रह्यो । सरकारले सार्वजनिक जग्गामा सामुदायिक वन लगाउन सकिने अवधारणा ल्याएपछि स्थानीय सुदर्शन सिग्दलको सक्रियतामा वृक्षरापण गरियो । सामुदायिक वनका रूपमा दर्ता गरियो । तर जगडोल सामुदायिक वनको संरक्षण तथा ऐतिहासिक महत्वको प्रचारका लागि केही न केही गर्नुपर्न अभियानमा स्थानीयवासी थिए । सिग्दलले तत्कालीन प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइराला, त्यस क्षेत्रकी सांसद् विद्यादेवी भण्डारी, माधवकुमार नेपालसमक्ष यो कुरा राखे । संसद पुनस्र्थापनापछि २०६३ जठ ४ गते बसेको संसद्को पहिलो बैठकमा शहीदहरूको स्मृतिमा पार्क निर्माण गर्ने घोषणा गरिसकेको अवस्था थियो । त्यहीबेला सिग्देल शहीद पार्कका लागि उपयुक्त जग्गा हामी निःशुल्क उपलब्ध गराउँछौं भन्दै नेताहरूकहाँ पुगे । त्यस क्षत्रकी सांसद विद्यादवी भण्डारी अध्यक्ष र सिग्देल सदस्य सचिव रहेको समिति बन्यो । त्यही समितिल गृहकार्य अघि बढाउँदै लैजाँदा यतिबला ठूलो पार्क निर्माण भएको छ । २००७ सालयताका सबै शहीदहरूको अभिलेख राखिने योजना बनेको छ । समितिका अध्यक्ष सिग्देलका अनुसार अहिलेसम्म पार्क निर्माणका ७० प्रतिशत काम सम्पन्न भएको छ । ४६ करोड ७१ लाख रुपैयाँ बजेटको परियोजना हो यो । यसको वित्तीय प्रगति ५८ प्रतिशत छ । यतिबेला पार्कले वार्षिक २५ लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्न थालेका छ । हरेक वर्ष उल्लेखनीय रूपमा आम्दानी बढिरहेको छ । ३१ वटा टोलीलाई वनभोज गर्न मिल्न गरी स्टल निर्माण गरिएको छ । प्रायःजसो स्टलहरू एक महिनाअघिदेखि नै बुक भएका हुन्छन् । स्टल बाहिर पनि वनभोज गर्ने सुविधा छ । वनभोजका लागि प्रतिस्टल १५ सयदेखि तीन हजार रुपैयाँसम्म शुल्क निर्धारण गरिएको छ । फिल्म छायाँकनका लागि पनि दैनिक चार पाँच टोलीहरू पुग्ने गर्छन् । ठूला पर्दाका फिल्म छायांकनका लागि एक हजार र सानो पर्दाको फिल्म छायांकनका लागि दैनिक पाँच सय रुपैयाँ शुल्क निर्धारण गरिएका छ । दैनिक पाँच सयजना पार्क अवलोकनका लागि जान्छन् । अवलोकन गर्न जानेहरूको लागि प्रतिव्यक्ति १० रुपैयाँ शुल्क निर्धारण गरिएका छ । मर्निङ वाकका लागि निःशुल्क गरिएको छ । सरदर दैनिक पाँच सयजना मर्निङ वाकमा जान्छन् । पार्कभित्रै निःशुल्क योगाको व्यवस्था पनि गरिएका छ । साइकिलिङका राष्ट्रिय गेम यसै पार्कमा सम्पन्न भइसकेको छ । अब निकट भविष्यमै सार्कस्तरीय खलकुद पनि हुँदैछ । पार्कभित्रै नर्सरीका व्यवस्था पनि गरिएका छ । नेपाल स्काउटले विपद् व्यवस्थापन तालिम पनि यही पार्कमा सञ्चालन गर्न थालेको छ । प्रहरी र सेनाले पनि विपद् व्यवस्थापनका कुनै कुनै तालिमहरू यसै पार्कमा गर्ने गर्दछ ।